To αρχέτυπο της Αθηνάς
Βιβλιογραφία για το αρχέτυπο της Αθηνάς
- Goddesses in Everywoman: : Powerful Archetypes in Women’s Lives. Jean Shinoda Bolen MD, Anniversary Edition, Kindle Edition Amazon Digital Services LLC
- Άρρητοι λόγοι: Κένταυροι, Αμαζόνες, Μέδουσα, τα της Ψυχής Πάθη. Γεωργιάδης- Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Αλτάνη 2004
- Θεοί, Σύμβολα, Αρχέτυπα των Ελλήνων. Κάκτος, Αλτάνη, 2017
- Άρρητοι λόγοι: Θεοί, Σύμβολα, Αρχέτυπα των Ελλήνων. Γεωργιάδης- Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Αλτάνη 2004
Θεραπεύοντας το αρχέτυπο της Αθηνάς
Σύμφωνα με τον μύθο, η είσοδος της Αθηνάς στην συντροφιά των υπόλοιπων Ολύμπιων θεών, ήταν εντυπωσιακή. Ξεφύτρωσε από το κεφάλι του Δία, ως πλήρης ενήλικας φορώντας την χρυσή της πανοπλία και κρατώντας ένα δόρυ στο χέρι της. Η Αθηνά που αντιπροσωπεύει τη νόηση γεννήθηκε ενήλικας πράγμα το οποίο συμβολίζει επίσης την σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τη ζωή. H γυναίκα που ταυτίζεται με το αρχέτυπο της θεάς Αθηνάς, νιώθει ότι έχει ένα ισχυρό σκοπό στη ζωή της. Έχει επίσης ιδιαίτερη ικανότητα στη στρατηγική και στην εκτέλεση κάθε σχεδίου. Δεν θυσιάζει τη λογική της, ή την καρδιά της και δεν χάνει ποτέ τον έλεγχο.
Η Αθηνά εμφανίζεται ως θεά της Υγείας, ως άγαλμα πάνω στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και με το όνομα ‘Υγεία’ πιστοποιείται το έργο αυτού του θείου όντος. Ως θεά της υγείας φορά κράνος και ασπίδα και φέρει δόρυ. Αυτά δεν είναι απλά αμυντικά σύμβολα, αλλά έχουν βαθύτερο νόημα προστασίας και πρόληψης. Αν δεν ξέρουμε πώς να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα όπλα τότε έχουμε χάσει τρόπους πρόληψης και θεραπείας. Ο Απόλλων, ο Ασκληπιός και ο Χείρων δεν είναι αρκετοί ως σύμβολα θεραπείας. Η ασθένεια είναι το συναίσθημα που μόνο η σοφία και η λογική μπορεί να θεραπεύσει. Χωρίς την σοφία την οποία πρεσβεύει η θεά Αθηνά, οι θεραπείες μπορεί να είναι πρόσκαιρες.
Η Αθηνά φορώντας το κράνος και την ασπίδα, μας τονίζει ότι είναι ανάγκη να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, όταν βαλλόμαστε λεκτικά με προτάσεις που θίγουν την προσωπικότητα μας. Αν δεν προστατευτούμε από τα πλήγματα αυτά, τότε αυτά θα μετατοπιστούν είτε στο κεφάλι, είτε στην καρδιά μας είτε στα σπλάχνα μας και θα επιταχύνουν ή θα επιβραδύνουν τις λειτουργίες των συστημάτων αυτών. Αν δεν προστατευτούμε η επαναλαμβανόμενη και συχνή αλλαγή στους βιολογικούς μας ρυθμούς, θα μας επιφέρει ασθένεια. Σε ένα κακόβουλο περιβάλλον χρειαζόμαστε προστασία από το φθόνο το μίσος και την κακία των άλλων. Η ασπίδα έχει προστατευτικό ρόλο για τα πλήγματα που επηρεάζουν τι λειτουργίες των εσωτερικών οργάνων, ιδίως πεπτικό και καρδιοπάθειες.
Πολλές φορές τα πλήγματα αυτά είναι επίσης εσωτερικά. Σε πολλές εικόνες αγγείων, η Αθηνά εμφανίζεται να περιποιείται ίππους φορώντας το κράνος. Η σκηνή αυτή είναι σημαντική γιατί φιλοτεχνώντας τον ίππο, δηλαδή το άλογο μέρος της ψυχής μας προστατεύει τις δικές της σκέψεις από τυχούσες συναισθηματικές παρεκτροπές. Η νόηση της μας διδάσκει ότι και η δική μας νόηση δεν πρέπει να καταστρέψει το άλογο μέρος της ψυχής μας, αλλά να το περιποιηθεί ευγενικά για να μην στερηθούμε την διαίσθηση μας και διατρέξουμε σοβαρούς κινδύνους. Η Αθηνά είναι η νόηση. Όταν ο ίππος επιστρέφει από τη μάχη είναι σαφέστατα ακάθαρτος. Έχει μολυνθεί. Είναι γεμάτος σκόνη. Αφρίζει ολόκληρος, όπως αφρίζει το άλογο κομμάτι μας, το ακάθεκτο, ζωηρό και παρορμητικό όταν έχουμε μαλώσει ή θυμώσει. Οπότε ο νους μας (η Αθηνά), η ανώτερη πνευματική μας οντότητα και όχι η εξωτερική μας προσωπικότητα, αναλαμβάνει τον καθαρισμό του συναισθηματικού μας φορέα μέσω της λογικής.
ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ
Η Αθηνά ως αρχέτυπο, εκφράζει τη νόηση και τη λογική που έχει ανέλθει στο επίπεδα της Σοφίας. Ο Ποσειδώνας ως άρχων των υδάτων ορίζει το συναίσθημα αφού το ύδωρ αντιπροσωπεύει το συναίσθημα. Το νερό είναι το στοιχείο εκείνο που περιλαμβάνει περίεργες ικανότητες. Θολώνει, κάνει διάθλαση, μας δίνει άλλη εικόνα από την πραγματική. Σε οποιοδήποτε δοχείο ή αγγείο το βάλουμε παίρνει το αντίστοιχο σχήμα. Η μεγάλη ρευστότητα αυτού του στοιχείου δεν σταματάει ποτέ και δεν είμαστε ποτέ βέβαιοι αν τα πράγματα είναι πράγματι έτσι. Είναι η υποκειμενική μας άποψη που δεν στηρίζεται και πουθενά. Το νερό αντιπροσωπεύει το συναίσθημα.
Στον Κρατύλο του Πλάτωνα, η Αθηνά παρόλο που είναι πάνοπλη εμφανίζεται ξυπόλυτη, χωρίς τα χρυσά της πέδιλα. Το γεγονός ότι αφήνει τα πόδια της ακάλυπτα, είναι και αυτό ένας συμβολισμός που μπορούμε να κατανοήσουμε αν αντιπαραθέσουμε την εικόνα της Αθηνάς με την εικόνα του Ποσειδώνα. Σύμφωνα με τον μύθο, τον θεό Ποσειδώνα τον σταμάτησε αρχικά η φύση της θάλασσας και δεν τον άφησε να προχωρήσει παραπέρα αλλά του έγινε δεσμός στα πόδια του. Η αρχαιοελληνική λέξη ‘ποσείδεσμος’ σημαίνει αυτός που μας δένει τα πόδια. Από εκεί ονομάστηκε Ποσειδώνας. Με την έννοια αυτή το συναίσθημα μας δένει τα πόδια μας, μας καθηλώνει και δεν μας αφήνει να περάσουμε στην αντίπερα όχθη δηλαδή να ξεπεράσουμε μια κατάσταση. Η Αθηνά με το να μην φορά πέδιλα, δεν είναι δέσμια και μπορεί να μετέρχεται όλων των καταστάσεων μέσω της λογικής νόησης και να υπερβαίνει το συναίσθημα.
Η σημασία της εικόνας είναι πολύ σημαντική στον αρχαίο κόσμο. Δεν υπάρχουν λόγια υπάρχουν εικόνες και λεπτομέρειες. Βλέπεις το αισθητό, περνάς στο νοητό, περνώντας στο νοητό, βλέπεις την ιδιότητα, βλέποντας την ιδιότητα μαθαίνεις να ξεχωρίζεις την αρετή από την κακία. Αυτή η εκπαίδευση μας βοηθά στην καθημερινή μας ζωή. Μαθαίνουμε να αντιλαμβανόμαστε διαισθητικά τι είναι αυτό που αδιόρατα διαγράφεται στην γενικότερη εικόνα ανθρώπων που βρίσκονται σε διένεξη.
Αντί του σίγμα προφέρονταν στην αρχή ο Ποσειδών και ως Πολλειδών (πολλά ειδών) για να τονιστεί ότι ο θεός αυτός γνώριζε πολλά. Λεγόταν επίσης και Σείων Πολλειδών, ένας θεός που γνώριζε πολλά και έσειε την τρίαινά του ανάλογα. Είναι ο Σείων την τρίαινα γνωρίζων πολλά, διότι το συναίσθημα είναι το πλέον επικίνδυνο σαν ύδωρ το οποίο ο Ποσειδών ορίζει.
Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Όπως δικαιολογεί και η γέννησή της η Αθηνά, εκτιμά την λογική και υπερασπίζεται την επικράτηση της ελεύθερης βούλησης και της διάνοιας, στα οποία δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα από το ένστικτο και τη φύση. Στο μπροστά μέρος της πανοπλίας της η Αθηνά φορούσε το σύμβολο της δύναμης της την αιγίδα, ένα κομμάτι δέρματος διακοσμημένο με το κεφάλι της μέδουσας. Η μέδουσα αυτή ήταν ένα τέρας με φίδια αντί για μαλλιά, ενώ η τρομαχτική της εμφάνιση μπορούσε να μετατρέψει σε πέτρα οποιονδήποτε τολμούσε να την κοιτάξει. Με αυτήν την γραφική μεταφορά ο μύθος αποσκοπεί να περιγράψει παράλληλα και την σκοτεινή πλευρά αυτού του αρχετύπου. Κάθε γυναίκα που αντικατοπτρίζει αυτό το αρχέτυπο, έχει την ικανότητα της μέδουσα να ‘παγώνει’ την επικοινωνία.
Με την προσήλωσή της στα γεγονότα και την λεπτομέρεια και χρησιμοποιώντας την κριτική της ικανότητα μπορεί, άθελα και υποσυνείδητα να υποτιμήσει κάποιο άλλο άτομο. Μπορεί να μη δείξει καμία ανοχή στα προβλήματα των άλλων, και να επικρίνει την αδυναμία τους. Ελέγχει την συμπεριφορά των άλλων με την ακρίβεια χειρούργου. Οι γυναίκες που ανήκουν σε αυτό το αρχέτυπο, μπορεί να εθιστούν στην επίδειξη αντρικής συμπεριφοράς σε τομείς όπως, πολιτική, νομική, αρχιτεκτονική ή να εκφράζουν αντρική ανταγωνιστική συμπεριφορά σε οποιοδήποτε επάγγελμα. Οποιοδήποτε επάγγελμα και αν ασκούν στην προσωπική τους ζωή, υπάρχει αν υπερτερεί η σκιά του αρχετύπου αυτού, έλλειψη αρμονίας και ισορροπίας.
Όταν αυτό το αρχέτυπο βρίσκεται σε θέση ισχύος, μπορεί να χρησιμοποιήσει τη δύναμη της μέδουσας ξεσκεπάζοντας τις αδυναμίες του άλλου φύλλου. Αυτή η έλλειψη συμπόνιας είναι καταλυτική. Το πρόσωπο που έχει απέναντι της μπορεί κυριολεκτικά να πετρώσει. Για αυτόν τον λόγο, Μπορεί να γίνει ο καθρέφτης της αδυναμίας των άλλων, όμως η ίδια δεν βλέπει ποτέ τις δικές της αδυναμίες. Για αυτό τον λόγο στην προσωπική της ζωή στερείται την οικειότητα και είναι συχνά μόνη. Όταν μια γυναίκα φοράει την πανοπλία της μέδουσας (μεταφορικά), δεν έχει κανένα τρωτό σημείο ή συμπόνια και χαρακτηρίζεται ως μια κρύα γυναίκα, που δεν μπορεί να μοιραστεί κανένα ανθρώπινο συναίσθημα. Σκοτώνει δηλαδή κάθε πιθανότητα αληθινής επικοινωνίας όπου θα μπορούσε να μοιραστεί πράγματα με την ψυχή και την καρδιά της.
Είμαστε άλλωστε όλοι μας ανθρώπινοι μαγνήτες, όσον αφορά το αντίθετο φύλλο. Όλοι έχουμε δύο ενέργειες μέσα μας, μια θηλυκή και μια αρσενική. Ο συνδυασμός αυτής της ενέργειας καθορίζει ποιόν έλκουμε στην ζωή μας. Η γυναίκα που ταυτίζεται με το αρχέτυπο της θεάς Αθηνάς, πρέπει να ανασυγκροτήσει τον εαυτό της, εάν θέλει να βρει μια ισορροπία. Πρέπει να αφήσει πίσω τον παλιό τρόπο σκέψης της και οποιαδήποτε προκατασκευασμένη ιδέα μιας μελλοντικής εμπειρίας. Πρέπει επίσης να μάθει να ακούει τους άλλους και να τους υπολογίζει.
Η διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης, διαγραφής και εγγραφής αυτού του προγράμματος συμπεριφοράς με νέα στοιχεία συμπόνιας μπορεί να αποδειχθεί εύκολη ή δύσκολη ανάλογα με το ποια πλευρά του αρχετύπου ενεργοποιείται. Εντυπωσιακά αποτελέσματα σε πρακτικό επίπεδο μπορούν να επιτευχθούν μόνιμα με τη μέθοδο της υπνοθεραπείας, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της μεταφοράς μέσω της ομορφιάς και της ανάλυσης των αρχαίων ελληνικών μύθων και της σοφίας τους.